مقدمه

بارها برای ما معلمان پیش‌ آمده است که دروس مختلفی را تدریس کرده‌ایم و در همان لحظه یا چند روز بعد، متوجه شده‌ایم که دانش‌آموزان آن را یاد نگرفته‌اند یا آن را فراموش کرده‌اند. در آن زمان است که خشمگین می‌شویم و دانش‌آموزان را متهم می‌کنیم که چرا درس نخوانده‌اند. اما واقعیت این است که یادگیری، با روشی که ما اغلب در کلاس‌هایمان تدریس می‌کنیم، اتفاق نمی‌افتد! اینکه مشتی اطلاعات را با سخنرانی انتقال دهیم یا به تدریس معلم‌محورانه‌ خودمان اندکی چاشنی بازی اضافه کنیم، یادگیری عمیق محقق نمی‌شود!
یادگیری ماندگاری که سال‌ها در خاطر دانش‌آموزان باقی بماند، با دشواری همراه است. بله، درست شنیدید! با سختی، دشواری و چالش همراه است! اصلاً اگر آسان بود، نیازی به معلم و مربی برای یادگیری نداشتیم!
در این مقاله، یک مدل یادگیری به شما معرفی می‌شود که فرآیند ذهنی دانش‌آموز، زمانی که وارد چالش یادگیری می‌شود، را نشان می‌دهد. ولی قبل از آن، باید کمی در مورد ناحیه‌ی امن یادگیری صحبت کنیم. ناحیه‌ای که خارج شدن از آن برای همه‌ی ما سخت و دشوار است.

دایره‌ی امن یادگیری

آسانی در یادگیری یعنی ما راحت‌ترین مسیر را برای یادگیری انتخاب کنیم؛ مسیری که بدون چالش و اضطراب باشد. محدوده‌ای که احساس کنیم هیچ انرژی منفی نمی‌گیریم و حس خوبی داریم. این همان دایره‌ی امن ما است!
اغلب افراد سعی می‌کنند از انجام کارهایی خارج از این دایره بگریزند. برای مثال، دانش‌آموزان در یادگیری ریاضی به سراغ سؤالاتی می‌روند که در حد عملیات ساده روی اعداد است و از مسئله‌ها گریزان هستند، چون درک مسائل دشوار است و این دشواری آن‌ها را از دایره‌ی امنشان در یادگیری خارج می‌کند. معمولاً در همین لحظات است که از دانش‌آموزانمان افعال منفی و نون‌دار می‌شنویم. اما اگر دانش‌آموزانمان را نسبت به این دایره و فرآیند یادگیری آگاه کنیم، چه اتفاقی می‌افتد؟
اگر دانش‌آموزان بدانند زمانی که با مسئله‌های دشوار دست‌وپنجه نرم می‌کنند، ناامیدی بخشی از فرآیند یادگیری است، چه می‌شود؟
در این مقاله به شما خواهیم گفت که چطور می‌توانیم با آموزش گودال یادگیری به دانش‌آموزانمان، آن‌ها را به خودآگاهی برسانیم تا در زمان یادگیری فشار کمتری را متحمل شوند.