3 ویژگی معلم غیرقابل‌جایگزین

معلم با اعتماد به نفس
تربیت معلم

3 ویژگی معلم غیرقابل‌جایگزین

مقدمه

هرکدام از ما، در هر شغل و موقعیتی، اضطراب و نگرانی ناشی از دست‌ دادن آن شغل را تجربه کرده‌ایم. آموزگاران نیز، از این نگرانی‌ها مستثنا نیستند. شاید این اضطراب را در معلمان مدارس غیردولتی بیشتر ببینیم، اما واقعیت این است که حذف‌شدن فقط به معنای اخراج نیست!

در این مقاله با معرفی ۳ ویژگی، قصد داریم به شما کمک کنیم تا در جایگاه معلمی، به سطحی برسید که به‌راحتی حذف نشوید؛ جایگزین نداشته باشید؛ بر دانش‌آموزان و همکارانتان اثرگذار باشید؛ نبود شما در مدرسه به‌ وضوح احساس شود و بودن شما وزنه‌ی سنگینی، در جهت رشد محیط آموزشی‌تان باشد.

۱.خروج از منطقه‌ی امن معمولی بودن

برای غیرقابل‌جایگزین بودن، باید از عادت‌ها و دایره‌ی امن خود خارج شویم و کارهایی انجام دهیم که برایمان سخت و ترسناک است. از نظر روان‌شناسی خروج از منطقه‌ی امن یعنی انجام‌ دادن کاری که شما را ناراحت می‌کند، می‌ترساند یا برای انجام‌ دادن آن کمی مقاومت دارید. برای مثال، ممکن است یک معلم، از تدریس جلوی دوربین، پیاده‌سازی متدهای جدید تدریس و مدیریت کلاس، استفاده نکردن از تشویق و تنبیه، شروع یک کسب‌وکار و … بترسد یا نگران شود که مدیر یا معاون آموزشی عملکردش را زیر سؤال ببرند؛ اما باید این را در نظر داشت که اگر می‌خواهیم معلمی باشیم که جایگزینی ندارد، باید از چالش‌ها استقبال کنیم.

در ادامه ۳ استراتژی عملی به همراه مثال، برای خروج از ناحیه‌ی امن برایتان آماده کرده‌ایم:

معاشرت با ریسک‌پذیرها

 با آن دسته از همکارانتان که ریسک‌پذیر هستند، معاشرت کنید. کسانی که از چالش‌ها فرار نمی‌کنند؛ بلکه با آغوش باز از آن‌ها استقبال می‌کنند. همان‌هایی که به دنبال ایده‌های جدید تدریس هستند و از پیش‌قدم شدن در اجرای متدهای روز دنیا، نمی‌ترسند. این ارتباط مثبت، به مرور زمان بر ذهن شما تأثیر می‌گذارد، اعتمادبه‌نفس شما را بالا می‌برد و درنهایت، شما نیز از پذیرش چالش‌ها هراسی نخواهید داشت.

بهترین و بدترین اتفاق ممکن

هر گاه به دوراهی انتخاب یک چالش یا دایره‌ی امن خود رسیدید، این سؤال را از خود بپرسید: اگر این چالش را انتخاب کنم، بدترین چیزی که ممکن است اتفاق بیفتد، چیست؟ و سپس از خود بپرسید: بهترین اتفاقی که ممکن است با انتخاب این چالش رخ دهد، چیست؟ خوب به نتایج آن فکر کنید و اگر تجربه‌ی این چالش، ارزشش را داشت، حتماً آن را بپذیرید.

برداشتن گام اول

یک لیست از ترس‌هایی که در حوزه‌ی کاری یا زندگی شخصی دارید، بنویسید. سپس یکی از این موارد را انتخاب کنید و سعی کنید همین امروز، یک گام، در جهت غلبه به آن ترس بردارید. برای مثال:

از سخنرانی جلوی همکاران مدرسه می‌ترسید؟ همین امروز، حداقل جلوی چند نفر از آن‌ها درمورد موضوع کوتاهی صحبت کنید.

از تدریس، جلوی دوربین می‌ترسید؟ همین امروز دوربین گوشی خود را گوشه‌ای از کلاس بگذارید و چند دقیقه از تدریس خود را ضبط کنید. لازم نیست که این فیلم را به بقیه نشان دهید. ابتدا خودتان آن را ببینید و به دیدن ویدئوی خودتان، به هنگام تدریس عادت کنید سپس می‌توانید به افراد امن و مورداعتمادتان نشان دهید و کم‌کم دایره‌ی تماشای فیلم تدریستان را گسترش دهید.

از مدیر مدرسه، درخواستی دارید؛ ولی از به زبان آوردنش، می‌ترسید؟ از مدیرتان، وقتی بگیرید و درخواستتان را به او بگویید. ممکن است نه بشنوید؛ ولی مهم این است که شما حرف‌هایتان را زدید و از منطقه‌ی امن خود خارج شدید.

۲پایداری و استمرار در مسیر

آیا تجربه‌ی این را داشته‌اید که تصمیم به انجام کاری گرفته باشید؛ ولی در میان راه، جا بزنید؟ مثلاً تصمیم گرفته باشید کلاس خود را با مربیگری مدیریت کنید؛ ولی بعد از مواجه‌شدن با مشکلات و شکست‌های پی‌درپی، ناامید شوید؟

شاید بزرگ‌ترین مشکل ما انسان‌ها، برای اینکه در کارها و تصمیمات خود به نتیجه نمی‌رسیم این باشد که با رسیدن به اولین مانع، تسلیم می‌شویم و درمورد تصمیمی که گرفتیم دچار تردید می‌شویم. برای مثال، بسیاری از معلمان، به علت ناکافی بودن حقوق کارمندی، تصمیم می‌گیرند که کسب‌وکار خود را آغاز کنند. آن‌ها  شروع می‌کنند، در مسیر منحصربه‌فرد بودن قدم برمی‌دارند و محصول خود را تولید می‌کنند؛ ولی پس از مدتی که چالش‌ها آغاز می‌شود، جا می‌زنند. برای پایداری و استمرار در مسیر معلم غیرقابل‌جایگزین شدن، چه می‌توان کرد؟ در این مقاله، به دو مورد، اشاره کردیم:

برای خودمان انگیزه ایجاد کنیم

یکی از مهم‌ترین عواملی که باعث می‌شود انسان در مسیر خود ثابت‌قدم بماند، انگیزه داشتن است. برای مثال اگر می‌خواهید کسب‌وکار خود را داشته باشید، انگیزه‌ی شما می‌تواند درآمد و رفاه مالی بیشتر باشد.

گام‌های کوچک برداریم

برای اینکه در طول مسیر دل‌سرد نشویم، بهتر است گام‌های بزرگ برنداریم و اهداف کوتاه‌مدت  داشته باشیم. برای مثال اگر می‌خواهیم مدرس معلمان شویم، ابتدا سعی کنیم:

در جمع خانوادگی، درمورد مسائل آموزشی صحبت کنیم

سپس میان دوستان و همکاران آشنا ارائه دهیم

و در نهایت، برای معلمانی که شناختی از آنان نداریم، تدریس کنیم

یا اگر می‌خواهیم  توجه و تمرکز یکی از دانش‌آموزانمان را به کلاس بیشتر کنیم، چند مرحله برای حل این چالش، مشخص کنیم. برای مثال:

مقصد اول خود را  شناخت دانش‌آموز قرار دهیم

مقصد دوم، برقراری ارتباط مثبت با دانش‌آموز

و مقصد سوم به‌کار بردن فعالیت‌های موردعلاقه‌ی دانش‌آموز در روند تدریس.

تیم معلم توانمند، ویدئویی با همین موضوع، دوبله و تدوین کرده است. این ویدئو استمرار، امیدواری و تلاش یک معلم برای برقراری ارتباط با یکی از دانش‌آموزان را نشان داده است. با هم تماشا کنیم:

۳خلاقیت و طرز فکر متفاوت

سومین ویژگی برای تبدیل‌شدن به یک معلم غیرقابل‌جایگزین، متفاوت فکرکردن است. شاید با دیدن این عنوان، انتظار یک تکنیک خاص برای افزایش خلاقیت خود را داشته باشید؛ اما تحقیقات، نشان داده است که خلاقیت، حل مسئله و یادگیری، به حال خوب انسان بستگی دارد! زمانی که یک معلم، به لحاظ فیزیکی و روانی در شرایط مساعدی باشد، عملکرد مغز او در شرایطی که نیاز به حل مسئله یا پیداکردن یک راه خلاقانه دارد، بهتر خواهد بود. در نتیجه ایده‌های خلاقانه‌ی بیشتری برای تدریس می‌یابد و تبدیل به معلمی، غیرقابل‌جایگزین می‌شود. حال این سؤال پیش می‌آید که چگونه می‌توانم حال خودم را خوب کنم؟ راه‌های گوناگونی برای پاسخ به این سؤال وجود دارد. ما در این مقاله به ۳ مورد از مهم‌ترین موارد اشاره می‌کنیم:

خوب خوابیدن 

خواب خوب شبانه، سطح انرژی را افزایش می‌دهد. زمانی که ما می‌خوابیم، مغز فرصت این را پیدا می‌کند تا ارتباطات پنهان، بین ایده‌ها را پیدا کند و این اتفاق بسیار به خلاقیت و نوآوری کمک می‌کند. بدن به ۶ الی ۸ ساعت خواب، نیاز دارد. پیشنهاد می‌شود برای ساعت خواب روزانه‌ی خود برنامه‌ریزی کنید.

شکرگزاری 

شکرگزاری به مغز آموزش می‌دهد تا بیشتر بر روی اتفاقات مثبت تمرکز کند. این کار هم بر خلق‌وخو تأثیر می‌گذارد و هم نوآوری را تقویت می‌کند؛ زیرا وقتی به ذهن خوراک مثبت دهیم، پیش‌فرض ذهنی ما نسبت به اتفاقات، مثبت‌تر می‌شود و راه‌ها و مسیرهای مختلفی برای حل مسائل پیدا خواهیم کرد. پیشنهاد می‌کنیم ساعات پایانی روز، قبل از اینکه به خواب بروید، اتفاقات روز را مرور کنید و حداقل بابت یک اتفاق مثبت، شکرگزاری کنید.

اهمیت‌دادن به علایق شخصی

به این فکر کنید که به چه کارهایی علاقه دارید؟ یک لیست از علاقه‌مندی‌های خود را یادداشت کنید. این علاقه‌مندی‌ها می‌تواند خواندن یک کتاب، کشیدن یک نقاشی، نواختن یک قطعه موسیقی و یا حتی یک بازی ویدئویی باشد. روزانه، حتماً زمانی را به کارهایی که به آن‌ها علاقه دارید اختصاص دهید تا  عملکرد ذهنی شما افزایش یابد. اگر تمایل دارید در مورد این موضوع بیشتر بدانید، می‌توانید چلسه‌ی چهل‌و‌یکم لایو (معلم خلاق) را به صورت رایگان از سایت معلم توانمند تماشا کنید.

نتیجه‌گیری:

تا زمانی که مانند بقیه فکر و عمل کنیم، نمی‌توانیم انتظار متفاوت‌بودن و حذف‌نشدنی بودن داشته باشیم. اگر بخواهیم مانند اکثر معلم‌ها باشیم، به‌راحتی حذف می‌شویم و در سیستم مدرسه و محیط آموزشی تبدیل به مهره‌ای بی‌اثر خواهیم شد.

 برای متفاوت‌بودن باید ویژگی‌های شخصیتی خود را ارتقا دهیم. باید بتوانیم پذیرای چالش‌ها باشیم، بر ترس‌ها غلبه کنیم و در مسیر اهداف خود، ثابت‌قدم باشیم، چرا که استمرار، تلاش و رهانکردن یکی از مهم‌ترین عواملی است که موجب تحقق اهداف می‌شود. علاوه بر این، برای تبدیل‌شدن به یک معلم غیرقابل‌جایگزین، باید خلاق بود. معلمی می‌تواند ایده‌های جدید برای تدریس داشته باشد که حال خوبی داشته باشد و این کلیدی‌ترین تکنیک برای خلاق شدن است. اگر تمایل دارید اطلاعات جامع‌تر و کامل‌تری کسب نمایید، وبینار معلم غیرقابل‌جایگزین نیز به شما کمک خواهد کرد.

به نظر شما یک معلم غیرقابل‌جایگزین، چه ویژگی‌های دیگری می‌تواند داشته باشد؟ برایمان بنویسید.

دیدگاه خود را اینجا قرار دهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *